Inauguracja Roku Akademickiego na Uniwersytecie Trzeciego Wieku w Tomaszowie Lubelskim
16.11.2017
Inauguracja Roku Akademickiego na Uniwersytecie Trzeciego Wieku w Tomaszowie Lubelskim
W złotych promieniach październikowego słońca Tomaszowski Uniwersytet Trzeciego Wieku pod kierownictwem Jadwigi Skawińskiej rozpoczął 17. rok akademicki. Październik to szczególny czas dla środowisk akademickich, do których w całej rozciągłości zalicza się społeczność seniorów. Po letnim odpoczynku i regeneracji umysłu seniorzy, i młodsi studenci w Polsce, i na całym świecie przystępują do intensywnej pracy nad zgłębianiem różnych dziedzin wiedzy.
19 października w Sali Reprezentacyjnej Urzędu Miasta Inaugurację Roku Akademickiego zainicjowało odśpiewanie przez chór, złożony z seniorów - pieśń „Gaudeamus igitur”. Po tak uroczystym wstępie głos zabrała kierownik UTW Jadwiga Skawińska, która powitała słuchaczy uniwersytetu, Burmistrza Miasta Tomaszów Lubelski Wojciecha Żukowskiego, Posła na Sejm RP Sławomira Zawiślaka, Wicestarostę Powiatu Tomaszowskiego Jerzego Wereszczaka, Dyrektora Centrum Edukacyjno - Kongresowego KUL Jerzego Zarębskiego, Dyrektor Lubelskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku Małgorzatę Stanowską, Prezesa Zamojskiego Uniwersytetu UTW Halinę Caban, Prezesa Akcji Wyborczej na rzecz Miasta Andrzeja Walczaka, Dyrektora Miejskiej Biblioteki Publicznej Tomasza Zielińskiego, Przedstawiciela Nadleśnictwa Tomasza Kotowicza, Kierowników Chórów: „Tomaszowiaków” Mariana Gumielę i „Filharmonii” Swietłanę Karczewską, Kierownik Tomaszowskiego Teatru Marię Kozyrę, Dyrektor ZUS-u Janinę Łasochę.
- „Wzrasta liczba seniorów w wieku 60-70 lat. Jest to okres, w którym rozpoczyna się nowy rozdział życia, tak samo jak każdy. Można w tym wieku uczyć się, rozwijać umiejętności, realizować odłożone kiedyś pasje. Starość jest naturalnym etapem życia, który trzeba przyjąć z wdziękiem i nauczyć się jej. To kolejny etap sztuki życia. Serce może być zawsze młode, co oznacza piękno życia, radość, mądrość. Wśród seniorów, w tym też tomaszowskich są osoby o ogromnym potencjale twórczym i zawsze młodzi duchem. Naturalną i oczywistą sprawą jest to, że osoby starsze chcą uczestniczyć w życiu społecznym i publicznym i chcą być zauważeni. Mają do tego pełne prawo” - i można dodać do słów Jadwigi Skawińskiej - przysługuje im przywilej ważnego miejsca w społeczeństwie właśnie teraz, gdy już są na emeryturze. - „Wielu seniorów tomaszowskich należy do pokolenia, gdy harcerstwo było nobilitacją i uczyło postaw utrwalonych na zawsze. Seniorzy godnie przyjmują to, co niesie im los: nie żądają niczego ani nie czekają aż inni coś dla nich zorganizują, lecz sami podejmują inicjatywę i są aktywni. Cieszy to, że coraz bardziej zmienia się sposób patrzenia na seniorów. Są oni wbrew pozorom bardzo zróżnicowaną grupą. Wymagają oni różnych form wsparcia, wśród których właśnie mieści się UTW, dla tych, którzy kończąc pracę chcą jeszcze coś osiągnąć. W październiku 2001 roku UTW tomaszowski podpisał porozumienie z różnymi podmiotami, z którymi podjął współpracę: ze szkołami i młodzieżą w ramach projektów, m.in. z Gimnazjum nr 1 w Tomaszowie, Gimnazjum nr 2, Szkołą Podstawową nr 3, Specjalnym Ośrodkiem Wychowawczym, Zespołem Szkół nr 2 i nr 3 w Bełżcu). Tomaszowski UTW współpracuje z „Rewizjami Tomaszowskimi”, a także wydaje własne gazety - „Tu i teraz” i „Ocalić od zapomnienia”. UTW w Tomaszowie proponuje szeroki zakres zajęć, których zadaniem jest aktywizacja kulturalna, fizyczna i zdobywanie nowych umiejętności, kursy komputerowe, lektorat z języka angielskiego, zajęcia przy muzyce, poza tym działa chór „Camerata” i kabaret „Aluzja”.
Założeniem UTW jest nie tylko aktywizacja kulturalna i intelektualna, ale również poszerzanie komunikacji międzyludzkiej i propagowanie zdrowego stylu życia. Za aktywną działalność UTW tomaszowski otrzymał od burmistrza Tomaszowa Lubelskiego Medal za Zasługi dla Miasta. UTW korzysta też ze wsparcia i współpracy takich instytucji jak: Miejska Biblioteka Publiczna, Biblioteka Pedagogiczna, Muzeum Regionalne, Starostwo Powiatowe, Nadleśnictwo Tomaszów, a także wsparcia osób - Sławomira Zawiślaka, Wojciecha Żukowskiego. UTW tomaszowski ma też swojego przedstawiciela w Komisji Senioralnej w Sejmie RP i w Obywatelskim Parlamencie Seniorów.
Wakacje były bogate w projekty - pod kierunkiem Jerzego Zarębskiego, m.in. 4 dniowa wycieczka.
Kierownik tomaszowskiego UTW podkreślała, że pozytywne doświadczenie seniorów, ochrona ich zdrowia, aktywność w życiu społecznym, podwyższenie jakości życia jest nie bez znaczenia, jeśli chodzi o wizerunek całego społeczeństwa. Pozostać aktywnym to jedyne lekarstwo na starość. Dużym wsparciem jest zaangażowanie Naczelnika Nadleśnictwa Leszka Dmitrocy, który doskonale wpisuje się w zakres zainteresowań seniorów, proponując formy aktywności turystyczno - krajoznawczej.
Zasłużeni dla UTW seniorzy otrzymali w obecności posła, burmistrza, wicestarosty, dyrektorów UTW zamojskiego i lubelskiego dyplomy za zasługi dla uniwersytetu. Wśród nagrodzonych znaleźli się: Jadwiga Karpowicz (kiedyś przewodnicząca samorządu, obecnie wzorowy skarbnik); Maria Goral autorka tekstów i kierownik kabaretu „Aluzja”; Jan Kuśmierczuk znany z desek Teatru Tomaszowskiego i współpracy ze szkołami; poza tym Krystyna Ściborska, Bogusława Tur, Zofia i Tadeusz Kulikowie.
Głos zabrał poseł Sławomir Zawiślak podkreślając, że działalność społeczna UTW daje satysfakcję słuchaczom i promuje tym samym społeczność tomaszowską. Seniorzy biorą udział w polityce senioralnej, tworząc strukturę przy Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej dzięki zaangażowaniu Przewodniczącego seniorów tomaszowskich Zbigniewa Skawińskiego. Poseł wspomniał o ostatnio zorganizowanej w Tomaszowie Wojewódzkiej Konferencji „Bezpieczny i Aktywny Senior”, objętej patronatem Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, reprezentowanego przez Podsekretarz Stanu Elżbietę Bojanowską. Wspomniane były budżetowe sprawy przewidziane dla rozwinięcia oferty dla seniorów, choć muszą być realizowane sukcesywnie. Chodzi też o jednorazową gratyfikację raz w roku w formie wypłaty senior plus. Poseł Zawiślak należąc do Sejmowej Komisji Polityki Senioralnej przy Ministerstwie Rodziny, Pracy Polityki Społecznej jest świadkiem przeprowadzenia wielu inicjatyw. Poseł współpracuje ze znanym w Zamościu lekarzem w zakresie współpracy z Ministerstwem Zdrowia dr. Rafałem Skułą. Ponadto poseł Zawiślak zaprosił zainteresowane osoby na wyjazdowe posiedzenie Sejmowej Komisji Polityki Senioralnej w Zamościu 15 listopada, gdzie będzie rozpatrywana sprawa sanatoriów. Kończąc przemówienie poseł podziękował UTW tomaszowskiemu za efektywną pracę, którą nazwał potrzebną, zachęcającą do aktywności i rozwoju. Złożył tez życzenia zdrowia i pomyślności.
Głos zabrał również burmistrz Wojciech Żukowski, który wyraził szacunek dla dorobku UTW tomaszowskiego. Złożył podziękowania i gratulacje kierownictwu i słuchaczom uniwersytetu, którzy włożyli w ciągu tych siedemnastu lat wiele wysiłku i zaangażowania w naukę. Stwierdził też, że aktywność ludzi na emeryturze jest bardzo ważna i powinna być odpowiednio ukierunkowana, zorganizowana przez odpowiednie osoby. Szczególne podziękowania złożył za przewodniczącemu seniorów Zbigniewowi Skawińskiemu za zorganizowanie tegorocznej wojewódzkiej Konferencji Seniorów pod hasłem „Bezpieczny i Aktywny Senior”. Tego rodzaju wydarzenie jest promocją dla miasta, jak również ważną formą rozbudzania świadomości w sferze aktywności seniorów. Burmistrz podziękował również seniorom, jak również posłowi Zawiślakowi za wsparcie takich inicjatyw jak, np. budowa obwodnicy. Poinformował, że wkrótce będzie podpisana umowa na tę inwestycję. Burmistrz podziękował również seniorom za poparcie w sprawie budowy krytej pływalni. Poinformował, że w tej kwestii dopięta jest już sprawa finansowania z Regionalnego Programu Operacyjnego oraz Ministerstwa Sportu. Kończąc wystąpienie burmistrz podkreślił, że oferta edukacyjna UTW jest imponująca dzięki staraniom Jadwigi Skawińskiej kierownik UTW. Burmistrz złożył wszystkim słuchaczom oraz kierownictwu UTW dobrego roku akademickiego oraz spełnienia wszelkich oczekiwań.
Następnie głos zabrał wicestarosta Jerzy Wereszczak przekazując gorące życzenia dla seniorów w nowym roku akademickim. Podkreślił, że na wiedzę nigdy nie jest za późno, a przynależność do UTW to wielka nobilitacja, wzbogacenie kontaktów międzyludzkich i wielka szansa na rozwijanie własnych zainteresowań. Kończąc przekazał podziękowania w imieniu Rady Powiatu i Starosty Powiatu Tomaszowskiego Janusza Kowalczyka dla wszystkich, którzy wspierają ruch społeczny związany z aktywizacją seniorów.
Głos zabrała Prezes UTW z Zamościa Halina Caban, która również życzyła seniorom z Tomaszowa zdrowia wytrwałości, zadowolenia sukcesów w realizacji różnych pomysłów.
Chór UTW zaprezentował pieśni: „W środku Roztocza nad brzegiem Tanwii”, „W moim ogródeczku”.
Nadzwyczaj interesujący wykład inauguracyjny na temat UTW w Chinach przedstawiła Małgorzata Stanowska. Wydawałoby się, że jest to bardzo odległy od naszej europejskiej rzeczywistości temat, ale po kilku słowach wstępu mogliśmy się przekonać o tym, jak jest bardzo pouczający i trafiony, jeśli porównamy sobie choćby Chiny i Polskę. Małgorzata Stanowska jako przedstawicielki lubelskiego UTW wizytowała Chiny, co pozwoliło zebrać bogaty materiał fotograficzny i fonograficzny, a także szczegółową wiedzę na temat życia ludzi starszych. Jak w Polsce, tak w Chinach społeczeństwo starzeje się, z tym że w Chinach jest bez porównania większa liczba mieszkańców niż w Polsce, tym samym więcej jest ludzi starszych.
Wśród seniorów w Chinach, podobnie jak w Polsce jest ogromna grupa ludzi chorych, potrzebujących stałej opieki zarówno medycznej, jak i społecznej. W tym ogromnym społeczeństwie jest to duże wyzwanie, ponieważ wymaga poważnych środków finansowych i konkretnej organizacji. Wygląda na to, jak wynika z obserwacji gościa z Polski zainteresowanego polityką senioralną, że ta opieka dla przykutych do łóżka jest zapewniona i można wyjeżdżając z tego odległego od nas świata powiedzieć, że państwo chińskie, w którym jeszcze nie tak dawno kwitła propaganda komunistyczna spełnia swoje zadania. Jest to imponujące, zważywszy, że nie ma w Chinach jednolitej sytuacji społecznej: istnieje analfabetyzm, samotnie mieszkający starsi ludzie, wielkie odległości między starszymi ludźmi a dziećmi (nawet jeśli chcieliby pomóc - przyp. red), wielu ludzi nie miało jeszcze do niedawna ubezpieczeń zdrowotnych ani świadczeń emerytalnych.
Rząd chiński wobec tak ogromnego problemu i demograficznego i opiekuńczego musiało podjąć jakieś działania. Już nawet partia komunistyczna 1980 roku zainicjowała stworzenie uniwersytetów trzeciego wieku. Okazuje się, że spełniły one wielkie zadanie, ponieważ stworzyły bezcenną ofertę dla ludzi starszych. Od 2002 roku do chwili obecnej wszystkie UTW są finansowane przez środki państwowe, bardzo dobrze prosperując. UTW w Chinach tworzą ogromną sieć placówek, gromadząc wielką liczbę ludzi starszych, którzy z dużym entuzjazmem zapisują się na uniwersytet, godząc się nawet na długie oczekiwanie. Oczywiście są to ludzie w miarę zdrowi i sprawni, mieszkańcy wsi i miasteczek. Rozmawiając z tymi ludźmi można się przekonać, że mają oni wielki szacunek do wiedzy, chcą coś znaczyć, cieszyć się życiem i są wdzięczni za zorganizowanie im czasu, i odnalezieniu sensu życia. Najważniejsze jest to, że państwo uruchamia poważne, konkretne środki, aby seniorzy mieli wszystko, co potrzebne do funkcjonowania. Wprowadzona jest infolinia, oferująca pomoc psychologiczną, co na pewno nie jest bez znaczenia dla przeciwdziałania samobójstwom z powodu depresji. Jeszcze do niedawna wielkim problemem było kształcenie w Chinach psychologów, tak jak kształcenie uniwersyteckie było mało rozwinięte. Kształcenie dawniej i obecnie w Chinach jest oparte o zupełnie inny wzorzec filozoficzny niż w Europie Zachodniej. Kierunki myślenia wyznacza, m.in. filozofia Konfucjusza, który mówi o tym, aby człowiek zdobywał wiedzę i mądrość życiową niejako dla dobra społecznego, ponieważ żyje w jakichś ramach - nie sam dla siebie. I rzeczywiście taki styl życia jest bardzo dostrzegalny w społeczeństwie chińskim.
Całe społeczeństwo, w tym bardziej ludzie starsi są bardzo zdyscyplinowani, zorganizowani, czego przykładem jest cierpliwe oczekiwanie w kolejce na pociąg lub w kolejce na zajęcia komputerowe i inne. Aby zapisać się na UTW też nieraz trzeba odczekać w kolejce, ale seniorzy są tym bardziej usatysfakcjonowani, że mogą w nich realizować się, wyjść z domu, spotkać się z ludźmi. Obecnie są kształceni psychologowie, profesjonalnie ukierunkowani, aby pracować z ludźmi starszymi. Uniwersytety powstają nawet na osiedlach mieszkaniowych, a budynki przeznaczone do zajęć są wyposażone w ogromne sale, w których są umieszczone bilbordy i nagłośnienie, aby z odległej części pomieszczenia była dobrze widziana i słyszana postać wykładowcy.
Zajęcia odbywają się od rana do późnego popołudnia i są wypełnione bardzo różnorodnymi i nadzwyczaj atrakcyjnymi przedmiotami z różnych dziedzin. Brzmi to jak bajkowa opowieść z gatunku utopii o idealnie zorganizowanym społeczeństwie, ale autentyczne świadectwo gościa z Polski - jest potwierdzeniem, że w Chinach żyje się lepiej i, że mądrość ludów Dalekiego Wschodu, pomijając epizod komunistyczny, (choć może właśnie w tej społeczności zrealizowany w takiej formie, jaka była pierwotnie pomyślana dla dobra ludzi) wyprzedziła nas Europejczyków ( przyp. red.). Troska o zdrowie, o życie ludzi starszych, o całość społeczeństwa, o dobrą organizację życia jest tutaj najwyraźniej priorytetem, co wynika też ściśle z umysłowości całego narodu chińskiego, którego mądrość życiowa jest utrwalona przez pokolenia (przyp. red). Jak wynika z wnikliwego wykładu Małgorzaty Stanowskiej, ponad wszystkimi zajęciami edukacyjnymi i czynnościami codziennymi dominuje również i na Uniwersytetach Trzeciego Wieku systematyczna, i konsekwentna aktywność fizyczna.
Chińczycy nie wyobrażają sobie dnia bez gimnastyki, ćwiczeń, poruszania się, nawet stojąc w kolejce. Jest to zgodne z przesłaniem opartym na głębokiej mądrości - ruch to życie, zdrowie, bezruch to choroba i śmierć. Jest to wielka nadzieja dla naszych seniorów, aby utrzymywali dobrą kondycję dzięki aktywności ruchowej, ćwiczyli codziennie, dotleniali się i jak najdłużej dysponowali jasnością umysłu, który też całe życie musi być poddawany gimnastyce, nie można go rozleniwiać (przyp. red). Na Uniwersytetach Trzeciego Wieku w Chinach od rana trwają zajęcia ruchowe (tai chi), a nawet zajęcia pięknego chodzenia z wachlarzem czy w sukni wieczorowej. Zorganizowane są też nadzwyczaj cenne zajęcia plastyczne, w czasie których seniorzy całymi godzinami kaligrafują pędzelkiem i farbami chińskie hieroglify (jest to doskonała terapia, ale też wymagająca nakładu wielogodzinnej pracy czynność o charakterze artystycznym).
Wielką popularnością cieszą się zajęcia muzyczne, organizowane w wielkich salach wykładowych z bilbordem (instrumenty muzyczne dla seniorów całkowicie są finansowane ze środków państwowych). Seniorzy przygotowują również występy artystyczne, w których uczestniczą też sfery rządowe. Występy te, jak zarejestrowała Małgorzata Stanowska, niczym się nie różnią od profesjonalnych występów w stylu hollywoodzkich gwiazd: taniec, muzyka, śpiew, misternie skrojone ubrania, dekoracje - to wszystko robi duże wrażenie i pod względem artystycznym jest doskonałe.
I tym artystycznym akcentem wykład inauguracyjny został zakończony. Wykład wzbudził ogromne zainteresowanie słuchaczy, wprowadzając pozytywną energię w tym nowo rozpoczynającym się roku akademickim. Dobrym też akcentem, będącym równowagą dla naukowych treści, był koncert zespołu artystycznego „Złoty Tabor”. Seniorzy przy tak profesjonalnie wyśpiewanych - operowymi głosami - nutach cygańskich pieśni mogli zatańczyć, poruszać się, rozweselić, zregenerować umysł, a więc w myśl tej mądrości życiowej, płynącej z Dalekiego Wschodu. Można zatem stwierdzić, że Inauguracja Roku Akademickiego na UTW w Tomaszowie Lubelskim stała się nadzwyczaj pomyślną i radosną zapowiedzią tego, co czeka Szanownych Seniorów w Nowym Roku Akademickim.
Maria Badaszczuk
